Standardy ochrony małoletnich

Od 15.02.2024 r. wszystkie podmioty pracujące z dziećmi będą zobowiązane do wprowadzenia standardów ochrony małoletnich. Jest to zbiór zasad, które pomagają tworzyć bezpieczne i przyjazne środowisko we wszystkich miejscach działających na rzecz dzieci.
Standardy ochrony dzieci obejmują cztery obszary:
I. POLITYKA
II. PRACOWNICY
III. PROCEDURY
IV. MONITORING

I. POLITYKA ochrony dzieci jasno i kompleksowo określa:
• zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników;
• sposoby reagowania w Miejskim Programie „Wychowawca Podwórkowy” na przypadki podejrzenia, że dziecko doświadcza krzywdzenia i zasady prowadzenia rejestru interwencji;
• zasady bezpiecznych relacji pracownik-dziecko, dziecko-dziecko;
• zasady bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych;
• zasady ochrony danych i wizerunku dzieci.
II. PRACOWNICY:
• W ramach rekrutacji pracowników do pracy z dziećmi prowadzona jest ocena przygotowania kandydatów do tej pracy oraz sprawdzane są ich referencje.
• Określone są zasady bezpiecznych relacji wszystkich pracowników z dziećmi wskazujące, jakie zachowania są niedozwolone podczas zajęć programowych oraz na terenie działań Programu, a jakie pożądane w kontakcie
z dzieckiem.
• Program zapewnia swoim pracownikom podstawową edukację na temat ochrony dzieci przed krzywdzeniem
i pomocy dzieciom w sytuacjach zagrożenia w zakresie: rozpoznawania symptomów krzywdzenia dzieci, procedur interwencji w przypadku podejrzeń krzywdzenia, procedury „Niebieskiej Karty”.
III. PROCEDURY:
• Wypracowane w Programie procedury określają krok po kroku, jakie działania należy podjąć w sytuacji krzywdzenia dziecka lub zagrożenia jego bezpieczeństwa ze strony pracowników Programu, członków rodziny, rówieśników i osób obcych.
• Program dysponuje danymi kontaktowymi lokalnych instytucji i organizacji, które zajmują się interwencją
i pomocą w sytuacjach krzywdzenia dzieci (policja, sąd rodzinny, centrum interwencji kryzysowej, ośrodek pomocy społecznej, placówki ochrony zdrowia) oraz zapewnia do nich dostęp wszystkim pracownikom.
• W lokalach programowych wyeksponowane są informacje da dzieci na temat możliwości uzyskania pomocy
w trudnej sytuacji, w tym numery bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci.
IV. MONITORING:
• Przyjęta Polityka ochrony dzieci jest weryfikowana przynajmniej raz w roku, ze szczególnym uwzględnieniem analizy sytuacji związanych z wystąpieniem zagrożenia bezpieczeństwa dzieci.
• W ramach weryfikacji polityki Program konsultuje się z dziećmi i ich rodzicami/opiekunami.

KRZYWDZENIE DZIECKA to każde zamierzone i niezamierzone działania lub zaniechanie działania jednostki, instytucji lub społeczeństwa jako całości i każdy rezultat takiego działania lub bezczynności, które naruszają równe prawa i swobody dzieci i/lub zakłócają ich optymalny rozwój.
Krzywdzenie dziecka obejmuje wszystkie formy fizycznego i/lub emocjonalnego złego traktowania, zaniedbania, wykorzystania seksualnego lub komercyjnego, doznane od osoby odpowiedzialnej za dziecko, której ono ufa lub która ma władze nad nim, skutkując faktyczną lub potencjalna krzywdą dziecka dla jego zdrowia, możliwości przetrwania, rozwoju albo godności. (WHO)
FORMY KRZYWDZENIA:
1) ZANIEDBANIE
2) PRZEMOC PSYCHICZNA
3) PRZEMOC FIZYCZNA
4) PRZEMOC SEKSUALNA

ZANIEDBANIE to niezapewnienie odpowiednich warunków do rozwoju dziecka w sferze zdrowotnej, edukacyjnej
i emocjonalnej, odpowiedniego odżywiania, schronienia i bezpieczeństwa, w ramach środków dostępnych rodzicom lub opiekunom, co w następstwie powoduje lub może powodować uszczerbek na zdrowiu dziecka lub zaburzenie rozwoju psychicznego, moralnego lub społecznego. Przykłady:
• zaniedbywanie nadzoru nad dzieckiem, co naraża je na doznanie urazów fizycznych, psychicznych lub seksualnych;
• brak dbałości o odpowiednie ubranie i odżywianie;
• zaniedbywanie higieny, opieki medycznej i edukacji;
• zostawienie dziecka bez właściwej opieki;
• brak kontaktu fizycznego z dzieckiem (nieprzytulanie dziecka).

PRZEMOC PSYCHICZNA to przewlekła nie fizyczna, szkodliwa interakcja między dzieckiem a rodzicem lub opiekunem, obejmująca zarówno działania, jak i zaniechania. To wszelkie zachowania dorosłych, które wpływają na samoocenę dziecka, jego poczucie bezpieczeństwa i utrudniają jego prawidłowy rozwój. Formy przemocy psychicznej:
• niedostępność emocjonalna opiekuna;
• wrogość, obwinianie i odrzucanie dziecka;
• nierealistyczne oczekiwania wobec dziecka;
• nieuznawanie indywidualności dziecka i granic psychicznych pomiędzy rodzicem a dzieckiem;
• nieodpowiednia socjalizacja, demoralizacja.
Przykłady:
• natarczywe, nadmierne i nieracjonalne wymagania wobec dzieci, przekraczające ich możliwości i utrudniające rozwój;
• przemoc werbalna np.: obrażanie, wyzywanie, poniżanie, szantażowanie;
• grożenie użyciem przemocy fizycznej wobec dziecka lub jego zwierzęcia;
• angażowanie dziecka w konflikty miedzy rodzicami;
• czynienie z dziecka świadka przemocy wobec innych osób. Dzieci cierpią nie tylko gdy bezpośrednio doznają przemocy, ale także gdy są świadkami wzajemnej przemocy dorosłych wobec siebie.

PRZEMOC FIZYCZNA to każde zachowanie, które powoduje ból i może prowadzić do powstania urazów na ciele dziecka. Najczęstsze formy przemocy fizycznej:
• klapsy, bicie ręką, pięścią, z użyciem przedmiotów;
• popychanie, szarpanie, szczypanie;
• policzkowanie, ciągniecie za włosy;
• duszenie;
• przypalanie papierosem, polewanie substancjami żrącymi;
• krepowanie ruchów, rzucenie w dziecko przedmiotami;
• niezapewnienie koniecznej pomocy medycznej, bezpieczeństwa;
• zmuszanie do jedzenia.
Intencje dorosłego nie mają w takich sytuacjach znaczenia – nawet jeśli opiekun wierzy, że poprzez bicie lepiej wychowa lub zdyscyplinuje dziecko. Przemoc fizyczna wobec dziecka zawsze pozostanie zła i będzie mieć tragiczne skutki.

PRZEMOC SEKSUALNA to włączenie dziecka w aktywność seksualną, której nie jest ono w stanie w pełni rozumieć
i udzielić na nią świadomej zgody i/lub do której nie dojrzało rozwojowo i nie może zgodzić się w ważny prawnie sposób, i/lub która jest niezgodna z normami prawnymi lub obyczajami danego społeczeństwa. Przemoc seksualna wobec dzieci obejmuje zarówno zachowania związane z bezpośrednim dotykiem, jak i bezdotykowe. Według polskiego prawa wszelkie kontakty seksualne osoby dorosłej z dzieckiem poniżej 15 r.ż. są przestępstwem, nawet jeśli dziecko wyrazi zgodę na taki kontakt lub samo go inicjuje. Nie zmienia to odpowiedzialności karnej
i moralnej dorosłego.

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH wprowadza się aby:
• skutecznie przeciwdziałać krzywdzeniu dzieci i wzmacniać instytucje w dążeniu do zapewnienia dzieciom bezpieczeństwa;
• nie narażać dzieci na ryzyko krzywdzenia;
• wprowadzić procedury, które pozwalają odpowiednio wcześniej zareagować w przypadku obawy o dobro dziecka lub zapobiegać krzywdzeniu dzieci, zanim dojdzie do eskalacji przemocy wobec nich – niezależnie od źródła i typu tej przemocy.

Miejski Program „Wychowawca Podwórkowy” spełnia standardy ochrony dzieci, gdyż:
a) nie pracują w nim osoby mogące zagrażać bezpieczeństwu dziecka;
b) wszyscy pracownicy Programu wiedzą jak rozpoznawać symptomy krzywdzenia dziecka oraz jak podejmować interwencję w przypadku podejrzenia, że dziecko jest ofiarą przemocy;
c) dzieci uczestniczące w działaniach Programu dowiadują się jak unikać zagrożeń w kontaktach z dorosłymi
i rówieśnikami w realnym świecie i Internecie;
d) dzieci uczestniczące w działaniach Programu mają dostęp do informacji, gdzie szukać pomocy w trudnych sytuacjach życiowych;
e) rodzice uczestników zajęć programowych dowiadują się jak wychowywać dziecko bez przemocy i uczyć je zasad bezpieczeństwa.

LISTA ADRESÓW I TELEFONYCH INSTYTUCJI POMOCOWYCH
• OGÓLNOPOLSKIEGO POGOTOWIA DLA OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE „NIEBIESKA LINIA” – tel. 800 12 00 02 (linia całodobowa i bezpłatna), w poniedziałki w godz. 18:00–22:00 można rozmawiać z konsultantem w języku angielskim, a we wtorki w godz. 18:00–22:00 w języku rosyjskim.
DYŻUR PRAWNY – tel. (22) 666 28 50 (linia płatna, czynna w poniedziałek i wtorek w godzinach 17:00–21:00) oraz tel. 800 12 00 02 (linia bezpłatna, czynna w środę w godzinach 18:00–22:00).
Poradnia e-mailowa: niebieskalinia@niebieskalinia.info. Członkowie rodzin z problemem przemocy i problemem alkoholowym mogą skonsultować się także przez SKYPE: pogotowie.niebieska.linia ze specjalistą z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie – konsultanci posługują się językiem migowym.
• OGÓLNOKRAJOWEJ LINII POMOCY POKRZYWDZONYM – tel. +48 222 309 900 przez całą dobę można anonimowo uzyskać informacje o możliwości uzyskania pomocy, szybką poradę psychologiczną i prawną, a także umówić się na spotkanie ze specjalistami w dowolnym miejscu na terenie Polski. Możliwe są konsultacje w językach obcych oraz
w języku migowym.
• POLICYJNY TELEFON ZAUFANIA DLA OSÓB DOZNAJĄCYCH PRZEMOCY DOMOWEJ – tel. 800 120 226 (linia bezpłatna przy połączeniu z telefonów stacjonarnych, czynna codziennie w godzinach 09:30-15:30, w godzinach 15:30-09:30 włączony jest automat).
• TELEFON ZAUFANIA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY – tel. 116 111
• DZIECIĘCY TELEFON ZAUFANIA RZECZNIKA PRAW DZIECKA – tel. 800 121 212
• TELEFONICZNA PIERWSZA POMOC PSYCHOLOGICZNA – tel. 22 425 98 48
• OGÓLNOPOLSKI TELEFON ZAUFANIA NARKOTYKI – NARKOMANIA – tel. 801 199 900
• TELEFON ZAUFANIA MŁODYCH – tel. 22 484 88 04
• TUMBO POMAGA – POMOC DZIECIOM I MŁODZIEŻY W ŻAŁOBIE – tel. 800 111 123
• TELEFON POGADANIA – tel. 800 012 005
• TELEFON ZAUFANIA UZALEŻNIENIA BEHAWIORALNE (np.: od komputera, multimediów) – tel. 801 889 880

MOŻNA DO NAS NAPISAĆ PRZEZ SKRZYNKĘ E-MAIL: ochronadzieci@wychowawcapodworkowy.pl